Δεκάδες οργανώσεις καλούν σε συγκεντρώσεις διαμαρτυρίας για την Παγκόσμια ημέρα περιβάλλοντος

Την Παρασκευή 5 Ιουνίου στην Πλατεία Συντάγματος στις 18:00 στην Αθήνα και στις κεντρικές πόλεις σε όλη την Ελλάδα καλούν δεκάδες οργανώσεις για την προστασία του περιβάλλοντος.

Ένα απο τα καλέσματα σημειώνει τα εξής:

«Η κλιματική αλλαγή, η συνεχής καταστροφή του φυσικού πλούτου, των ορεινών, θαλάσσιων και ποτάμιων οικοσυστημάτων, η υποβάθμιση της βιοποικιλότητας, η ατμοσφαιρική ρύπανση, η βιομηχανική εκμετάλλευση των ζώων, θα φέρνει όλο και περισσότερο τους ανθρώπους αντιμέτωπους με απειλητικούς ιούς και πανδημίες. Αυτή η πορεία είναι χρέος μας να ανακοπεί! Ο άνθρωπος δεν είναι ιδιοκτήτης αλλά μέρος του φυσικού πλούτου αυτού του πλανήτη. Η επιβίωση και παραμονή του πάνω σε αυτόν, εξαρτάται άμεσα από την ποιότητα του αέρα που αναπνέει και του νερού που πίνει, από τη θερμοκρασία του πλανήτη και από την επιβίωση όλων των άλλων ζωικών και φυτικών ειδών. Το περιβάλλον, μετά την πανδημία του κορονοϊού, χρειάζεται προστασία και αποκατάσταση και όχι περισσότερη λεηλασία.
Το κυνήγι του κέρδους όμως, εμποδίζει τις κυβερνήσεις σε όλο τον κόσμο και την κυβέρνηση της Ν.Δ. στην Ελλάδα, να αποδεχθούν αυτή την απλή αλήθεια. Μέσα στο lockdown και με το «αδιαμφισβήτητο» επιχείρημα της ανάπτυξης που θα χρειαστεί για να ορθοποδήσουμε από την οικονομική κρίση που θα ακολουθήσει, βρήκαν την ευκαιρία να ψηφίσουν τους χειρότερους περιβαλλοντοκτόνους νόμους. Νόμους που απελευθερώνουν τη δράση των επενδυτικών συμφερόντων από τον … «περιβαλλοντικό βραχνά» και ανοίγουν το δρόμο για την πλήρη και ολοκληρωτική λεηλασία της φύσης.
Οι αντι-περιβαλλοντικοί νόμοι, που εν μέσω καραντίνας ψήφισαν, να μείνουν στα χαρτιά!
 

Η πρωτοβουλία SupportEarth που ξεπήδησε από το κίνημα των SupportArtWorkers εξέδωσε το παρακάτω κάλεσμα: Ενάντια στης φύσης τη λεηλασία, αγώνας για την γή και την ελευθερία
Το #SupportEarth, ως ανεξάρτητο δίκτυο συσπείρωσης περιβαλλοντικών και κοινωνικών συλλογικοτήτων, καλεί σε μαζική διαμαρτυρία στο Σύνταγμα την Παρασκευή 5 Ιουνίου, Παγκόσμια Ημέρα Περιβάλλοντος, στις 18:00. «Καλούμε κάθε άνθρωπο στην Αθήνα να παραστεί και να συμμετέχει ενεργά στη διαμαρτυρία που θα συνδέει τις διεκδικήσεις για το περιβάλλον με μια σειρά ανεξάρτητων και ανοιχτών καλλιτεχνικών δράσεων» αναφέρουν χαρακτηριστικά
*Μερικές από τις ομάδες που θα συμμετέχουν με κοινωνικο-καλλιτεχνικές δράσεις: Quilombo, Κρατήρας, Anasa Cultural Center, Τα Κρουστά της Τάκη, String Theory, Unima, Οιστρογόνες, Αγία Φανφάρα, Make Some Noize, Bρυσούλες, Rhea Temple - Ritual Healing Arts, Μελίρειες, Shamans of Greece, ο Άλλος Άνθρωπος #SupportEarth #aposyre_to #to_akyronoume
Ορισμένες απο τις οργανώσεις που καλούν σε συγκεντρώσεις διαμαρτυρίας:

• Ελεύθερα βουνά χωρίς αιολικά
  
• Αντί Αιολικό Μέτωπο Καρυστίας
  
• ΑΝΤΙ ΑΙΟΛΙΚΟ ΜΕΤΩΠΟ ΜΟΝΕΜΒΑΣΙΑΣ (Ο ΑΣΚΟΣ ΤΟΥ ΑΙΟΛΟΥ)
  
• ΣΩΣΤΕ ΤΗΝ ΗΠΕΙΡΟ  - ΟΧΙ ΣΤΗΝ ΕΞΟΡΥΞΗ ΥΔΡΟΓΟΝΑΝΘΡΑΚΩΝ
  
• Πρωτοβουλία Κρήτης ενάντια στις εξορύξεις υδρογονανθράκων
  
• Κίνηση για την προστασία των νησίδων του Αιγαίου
  
• ΌΧΙ στις Ανεμογεννήτριες ΠΑΡΟΣ
  
• Η Τήνος κατά των ανεμογεννητριών 
  
• Δυτικό Μέτωπο
  
• Ανεμογεννήτριες στην Άνδρο?
  
• Πρωτοβουλία για τη διάσωση του Φιλοπαππου
  
• Ανεμογεννήτριες στο Νότιο Πήλιο
  
• Η Κερατέα κατά των Ανεμογεννητριών
  
• Πολίτες υπέρ των Ρεμάτων
  
• Συνέλευση για την υπεράσπιση των βουνών
  
• Χιώτες Πολίτες και ΑνεμογεννήτριεςΕπιτροπη Πολιτών Ιεράπετρας
  
• Πρωτοβουλία ενάντια στην περιβαλλοντική καταστροφή και την κλιματική αλλαγή
  
• Ζήρεια - Το Μυθικό Βουνό του Ερμή κινδυνεύει
  
• Πρωτοβουλία για την προστασία του περιβάλλοντος Ν. Καβάλας
  
• Πρωτοβουλία Αθήνας ενάντια στις εξορύξεις υδρογονανθράκων
  
• ΦΥΣΗτΗΡες
  
• Συντονιστικό Ρεθύμνου κατα Βιομηχανικών Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας -ΒΑΠΕ
  
• Καθαρός Καλαμάς
  
• Ελληνικό Δίκτυο ΦΙΛΟΙ της ΦΥΣΗΣ
  

Κοινωνίες ζωής

Της Ρένας Δούρου*

Μία ημέρα μετά τη Διεθνή Ημέρα Βιοποικιλότητας (22 Μαΐου) και λίγες ημέρες πριν από τις Παγκόσμιες Ημέρες της Γης και των Ωκεανών, την ερχόμενη Παρασκευή και Δευτέρα, 5 και 8 Ιουνίου, αντιστοίχως, η είδηση που είδε το φως της δημοσιότητας στο τρισέλιδο αφιέρωμα της «Εφημερίδας των Συντακτών» (της 23-24 Μαΐου) αναπαράχθηκε κι έκανε τον γύρο των μέσων κοινωνικών δικτύωσης. Με αναρτήσεις και φωτογραφίες. Αναφέρομαι στην αποκάλυψη - καταγγελία του Ινστιτούτου Θαλάσσιας Προστασίας “Αρχιπέλαγος” σχετικά με τις επτά μεσογειακές φώκιες που βρέθηκαν νεκρές -δολοφονημένες βασανιστικά από ανθρώπινο χέρι- στο Αιγαίο τις ημέρες των μέτρων περιορισμού των μετακινήσεων λόγω της πανδημίας. Μάλιστα, την ώρα που γράφονται τούτες οι γραμμές (Τετάρτη, 27 Μαΐου), το “Αρχιπέλαγος” προχωρούσε σε νέα καταγγελία, σύμφωνα με την οποία οι “δολοφονίες θαλάσσιων θηλαστικών στο Αιγαίο συνεχίζονται”. Πρόκειται για κτηνώδεις δολοφονίες έμβιων όντων.
Η προστασία της μεσογειακής φώκιας και των βιοτόπων της είναι αντικείμενο σοβαρών διεθνών και ευρωπαϊκών θεσμών, όπως το International Fund for Animal Welfare (IFAW), το Ταμείο Ευρωπαϊκής Φυσικής Κληρονομιάς (EuroNatur) ή το ισπανικό Fondo para la Foca del Mediterraneo, καθώς και σε εθνικό επίπεδο, τοπικών, περιφερειακών φορέων και σειράς εξειδικευμένων ΜΚΟ, όπως η MOm/Εταιρεία για τη Μελέτη και Προστασία της Μεσογειακής Φώκιας, το “Αρχιπέλαγος”, κ.α.
Πώς μπορούν να αντιμετωπιστούν και πώς μπορούν να αποτραπούν τέτοια ειδεχθή εγκλήματα;
Μιλώντας στην «Εφ.Συν.», ο διευθυντής του «Αρχιπελάγους» Θ. Τσιμπίδης υποστηρίζει την τεράστια σημασία της συνεργασίας με τις τοπικές κοινωνίες, προκειμένου να μετατραπούν σε ασπίδα προστασίας για τη μεσογειακή φώκια. Το κρίσιμο είναι πάντως οι περιπτώσεις αυτές να αντιμετωπιστούν ως συμπτώματα ευρύτερων και χρόνιων παθογενειών, αναδεικνύοντας σειρά θεμάτων που συνδέονται μεταξύ τους. Το πώς μπορούν να προστατευθούν αποτελεσματικά οι θάλασσές μας από περιβαλλοντικούς εγκληματίες, που δυστυχώς δεν αποτελούν μεμονωμένα φαινόμενα. Το πώς μπορεί να αποφευχθεί η απώλεια βιοποικιλότητας. Το πώς μπορούν να παρέμβουν οι τοπικές κοινωνίες. Θέματα που επιβάλλουν την ευαισθητοποίηση και τη δράση όλων μας σε τοπικό, εθνικό, ευρωπαϊκό επίπεδο.
Γιατί η προστασία (και) της θαλάσσιας ζωής στη Μεσόγειο και το Αιγαίο περνά μέσα από την αλλαγή του παραγωγικού και καταναλωτικού προτύπου, για την προστασία του περιβάλλοντος, την αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης. Γιατί περιβαλλοντικοί εγκληματίες, μικροί και μεγάλοι, συστημικοί και μη, θα υπάρχουν πάντα. Το θέμα είναι η προώθηση και εμπέδωση εκείνων των δομικών, οικονομικών και κοινωνικών, αλλαγών που μπορούν να αποκαταστήσουν τη πολλαπλά διαταραγμένη σχέση μας με τη φύση, καθιστώντας το περιβάλλον, τη βιοποικιλότητα, το κλίμα, παράγοντες βιώσιμης ανάπτυξης. Το στοίχημα της νέας στρατηγικής για τη βιοποικιλότητα για το 2030 στο πλαίσιο της νέας Πράσινης Συμφωνίας της Ε.Ε. είναι η πρόκληση του 21ου αιώνα. Πρόκληση που αφορά όλες τις πολιτικές και κοινωνικές δυνάμεις που συμφωνούν στην ανάγκη άμεσης κινητοποίησης και δράσης. Γιατί η αδράνεια, σήμερα, καταδικάζει αύριο τις νέες γενιές σε κοινωνική και περιβαλλοντική φτώχεια. Τις καταδικάζει να είναι ευάλωτες. Ας πάρουμε λοιπόν τώρα πρωτοβουλίες για κοινωνίες συνεκτικές, αλληλέγγυες, ανθεκτικές. Κοινωνίες ζωής. Σε όλες της τις μορφές!

* Η Ρένα Δούρου είναι μέλος της Π.Γ. του ΣΥΡΙΖΑ, τομεάρχης Κλιματικής Αλλαγής, Περιβάλλοντος και Ενέργειας

National Geographic: Από ερημοποίηση κινδυνεύει το 30% της Ελλάδας - «Πρέπει να δράσει τώρα»

Τον κώδωνα του κινδύνου για το «υδάτινο μέλλον» της Ελλάδας κρούει το National Geographic. «Η Ελλάδα πρέπει να δράσει τώρα για να εξασφαλίσει το υδάτινο μέλλον της» αναφέρει σε εκτενές δημοσίευμα.

Συγκεκριμένα το National Geographic υπογραμμίζει την ανάγκη λήψης μέτρων σημειώνοντας ότι η Ελλάδα βρίσκεται στην 26η θέση της λίστας με τις υδατικά δοκιμαζόμενες χώρες γεγονός που, συνδυαστικά με την κλιματική αλλαγή, φέρνει πιο κοντά τον κίνδυνο ερημοποίησης για το 30% της χώρας «μέσα στις επόμενες δεκαετίες». 

Όλο πιο ζεστό και ξηρό το κλίμα της Μεσογείου 
«Η Μεσόγειος φημίζεται για το ζεστό της κλίμα, αλλά αυτό γίνεται όλο και πιο ζεστό και ξηρό» αναφέρει το National Geographic, προσθέτοντας ότι από την Ελλάδα στην Πορτογαλία και από την Ιταλία στην Ισπανία περίπου 180 εκατομμύρια άνθρωποι επηρεάζονται από τη λειψυδρία. 
H Μεσόγειο είναι μία από τις περιοχές που επηρεάζονται περισσότερο από την ανθρώπινη κατανάλωση νερού.
«Μέχρι το τέλος του αιώνα η Λισαβόνα μπορεί να έχει 35 λιγότερες ημέρες βροχής», αναφέρει το National Geographic, ενώ υποστηρίζει ότι η Ιταλία αντλεί κατά 40% περισσότερο από τα αποθέματα νερού, από ότι θεωρείται ασφαλές.
Ανισορροπία βροχοπτώσεων και κλιματική αλλαγή απειλούν την Ελλάδα 
Συνολικά η Ελλάδα έχει ένα από τα καλύτερα ποσοστά κατά κεφαλήν προμηθειών νερού ανάμεσα στις χώρες της Μεσογείου, αλλά οι βροχοπτώσεις διαφέρουν σημαντικά σε όλη την επικράτεια, επισημαίνει το περιοδικό.
Σύμφωνα με τα στοιχεία, ενώ οι δυτικές περιοχές είναι σχετικά υγρές και στα βουνά τους καταγράφονται 215,9 εκατοστά βροχής το χρόνο, ενώ άλλες περιοχές μετά βίας φτάνουν τα 38,1 εκατοστά.  «Η ανισορροπία αυτή φέρνει περιοχές όπως η Αττική, η Θεσσαλονίκη και τα νησιά του νοτίου Αιγαίου αντιμέτωπες με το ενδεχόμενο ελλείψεων. Και η κλιματική αλλαγή θα κάνει τα πράγματα χειρότερα» αναφέρει ο Jon Heggie που υπογράφει το άρθρο.
O συντάκτης σημειώνει ότι μέχρι το 2050 η θερμοκρασία στην Ελλάδα θα μπορούσε να αυξηθεί κατά 2 βαθμούς Κελσίου με 18% λιγότερες βροχοπτώσεις. «Οι περίοδοι ξηρασίας μπορεί να γίνουν πιο συχνές και πιο έντονες ενώ η "επαναφόρτιση" του υδροφόρου ορίζοντα, στον οποίο βασίζεται η Ελλάδα, θα συνεχίζει να μειώνεται» αναφέρεται χαρακτηριστικά και επισημαίνεται ότι στην χώρα μας περισσότερο από το 40% του πόσιμου νερού προέρχεται από τον υπόγειο υδροφόρο ορίζοντα.
«Σε περιοχές, όμως, όπως η Κρήτη και η Κόρινθος το υπόγειο νερό αντλείται πιο γρήγορα από ό,τι μπορεί να αποκατασταθεί με φυσικό τρόπο. Αυτό σημαίνει πως όχι μόνο μειώνονται τα αποθέματα αλλά την ίδια ώρα το θαλασσινό νερό "νοθεύει" το απόθεμα» προστίθεται στο άρθρο.
Τι μπορεί να γίνει στην Ελλάδα 

«Στην Ελλάδα βρισκόμαστε στην 26η θέση ανάμεσα στις πιο υδατικά δοκιμαζόμενες χώρες και μέχρι το 2050 το κλίμα μας μπορεί να είναι αισθητά θερμότερο», αναφέρεται σε βίντεο του National Geographic που συνοδεύει το άρθρο.
«Στην ηπειρωτική χώρα θα μπορούσαμε να μεταφέρουμε νερό μέσω αγωγών και καναλιών από τις βροχερές ορεινές περιοχές σε υψηλότερες περιοχές συμπεριλαμβανομένης της Αττικής» προτείνει, συμπληρώνοντας ότι η αντιμετώπιση της έλλειψης νερού στα νησιά είναι πιο περίπλοκη.
«Στην Ελλάδα είμαστε σε θέση να παράγουμε 200.000 κυβικά μέτρα νερού ημερησίως» υποστηρίζει προτείνοντας για τα νησιά μικρής κλίμακας μονάδες αφαλάτωσης που θα μετατρέπουν το θαλασσινό νερό σε γλυκό νερό χρησιμοποιώντας ιδανικά ανανεώσιμες πηγές ενέργειας.
«Παράλληλα με τα μεγάλα έργα υποδομής πρέπει όλοι να μάθουμε να εξοικονομούμε νερό» προτρέπει το National Geographic απαριθμώντας μία σειρά από τρόπους με τους οποίους μειώνεται η οικιακή κατανάλωση. 
«Όσο περισσότερο εκτιμάμε το νερό, τόσο λιγότερο το ξοδεύουμε και είναι πιθανότερο να εξασφαλίσουμε το υδάτινό μας μέλλον», καταλήγει.

πηγή: left.gr

Ενημερωτική εκδήλωση με θέμα τη μεσογειακή φώκια

Τετάρτη, 11 Μαΐου στις 6 μ.μ.  
Αίθουσα Μελίνα Μερκούρη, Ύδρα

Η MOm/Εταιρεία για τη Μελέτη και Προστασία της Μεσογειακής φώκιας, σε συνεργασία με το Δήμο Ύδρας, την Πρωτοβάθμια Διεύθυνση Πειραιά και τη Δευτεροβάθμια Διεύθυνση Πειραιά, διοργανώνει ανοιχτή ενημερωτική εκδήλωση στην αίθουσα "Μελίνα Μερκούρη" του Δήμου Ύδρας, με θέμα "Η Μεσογειακή φώκια επιστρέφει στον Αργοσαρωνικό. Ας την υποδεχτούμε με μια θάλασσα αγάπης", στα πλαίσια διετούς προγράμματος που υλοποιεί η οργάνωσή μας έχοντας ως μέγα δωρητή το Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος και συγχρηματοδότη το Ίδρυμα THALASSA.

Τα τελευταία τουλάχιστον 7 χρόνια ένας σημαντικός όγκος πληροφοριών για εμφανίσεις φωκών προέρχεται από την περιοχή του Αργοσαρωνικού και των ακτών της Αττικής. Πιο συγκεκριμένα, για το διάστημα 2006-2013 μέσω του Δικτύου Διάσωσης και Συλλογής πληροφοριών ελήφθησαν από την ευρύτερη περιοχή της Αττικής 296 επιβεβαιωμένες αναφορές παρατήρησης μεσογειακής φώκιας από τις οποίες 19 αφορούσαν σε νεογέννητα άτομα.

Λαμβάνοντας υπόψη ότι στην περιοχή του Αργοσαρωνικού λαμβάνει χώρα ένας μεγάλος αριθμός ανθρώπινων δραστηριοτήτων το συγκεκριμένο φαινόμενο αποκτά ιδιαίτερη σημασία καθώς δείχνει ότι η φώκια τα τελευταία χρόνια αρχίζει να χρησιμοποιεί ξανά περιοχές αναπαραγωγής κοντά σε ανθρώπινες δραστηριότητες. Αν και το φαινόμενο δεν έχει εξηγηθεί επαρκώς, φαίνεται ότι η αλλαγή της στάσης του ανθρώπου απέναντι στα ζώα αυτά (ως αποτέλεσμα των μακροχρόνιων προσπαθειών περιβαλλοντικής εκπαίδευσης, ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης του κοινού) έχει αρχίσει να παίζει σημαντικό ρόλο.

Η εν λόγω εκδήλωση απευθύνεται σε όσους κατοίκους ενδιαφέρονται (συμπεριλαμβανομένων και των μαθητών του Γυμνασίου και Λυκείου) τόσο να μάθουν όσο και να συμβάλλουν στην προστασία της μεσογειακής φώκιας. Η ενημερωτική εκδήλωση θα περιλαμβάνει παρουσιάσεις διαφανειών, βίντεο, ομιλία και διανομή έντυπου υλικού που διαθέτει η MOm και θα καλύπτει μεταξύ άλλων και τα ακόλουθα θέματα:

- γενικές πληροφορίες για τη Μεσογειακή φώκια (βιολογία, οικολογία, σχέση με τον άνθρωπο)

- γενικές οδηγίες για το τι μπορούν να κάνουν για να συμβάλλουν στην προστασία του θαλάσσιου οικοσυστήματος στην περιοχή τους σε περιπτώσεις ανταπόκρισης σε περιστατικά φωκών που χρειάζονται βοήθεια

- εξειδικευμένες οδηγίες για το τι πρέπει να κάνουν όταν συναντήσουν μία φώκια και πώς μπορούν να βοηθήσουν σε περιπτώσεις ορφανών, τραυματισμένων είτε άρρωστων ζώων

Πρόστιμο 10 εκατ. ευρώ στην Ελλάδα για τις παράνομες χωματερές

πηγή: left.gr

Την επιβολή χρηματικών κυρώσεων στην Ελλάδα αποφάσισε σήμερα το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο κρίνοντας ότι η χώρα δεν έχει εφαρμόσει προηγούμενη απόφασή του 2005, με την οποία διαπιστώθηκε ότι υπήρξε παράβαση των υποχρεώσεων με βάση την κοινοτική οδηγία «περί των στερεών αποβλήτων».

Ειδικότερα, το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο αποφάσισε την επιβολή ενός κατ' αποκοπήν ποσού 10 εκατ. ευρώ αλλά και μέχρι την πλήρη εκτέλεση της απόφασης του 2005 χρηματική ποινή, της οποίας το ποσό θα εξαρτάται από την πρόοδο στην -εκ μέρους της Ελλάδας- εκτέλεση της απόφασης αυτής και το οποίο θα ανέλθει, ελλείψει τέτοιας προόδου, σε 14 και πλέον εκατ. ευρώ ανά εξάμηνο καθυστέρησης.

Με μια πρώτη απόφαση το 2005 το Δικαστήριο έκρινε ότι η Ελλάδα παρέβη την οδηγία, επειδή τον Φεβρουάριο του έτους 2004, λειτουργούσαν ακόμα στην επικράτειά της 1.125 χώροι ανεξέλεγκτης διαθέσεως αποβλήτων, η δε παύση της λειτουργίας όλων των παράνομων και ανεξέλεγκτων χώρων διάθεσης αποβλήτων δεν προβλεπόταν παρά για το έτος 2008.

Το 2009, εκτιμώντας ότι η Ελλάδα δεν είχε συμμορφωθεί πλήρως προς την απόφαση του 2005, η Επιτροπή απέστειλε έγγραφο οχλήσεως και, το 2010, συμπληρωματικό έγγραφο οχλήσεως. Εκτιμώντας ότι εξακολουθούσε να υφίσταται πρόβλημα, όσον αφορά τόσο τον αριθμό των χώρων ανεξέλεγκτης διαθέσεως αποβλήτων όσο και την έλλειψη επαρκούς αριθμού κατάλληλων χώρων διαθέσεως αποβλήτων, το 2013 η Επιτροπή αποφάσισε να ασκήσει την παρούσα προσφυγή.

Η Ελλάδα και η Επιτροπή πληροφόρησαν το Δικαστήριο, τον Μάιο του 2014, απαντώντας σε ερώτησή του, ότι, επί συνόλου 293 χώρων ανεξέλεγκτης διαθέσεως αποβλήτων, 70 εξακολουθούσαν να λειτουργούν και 223, μολονότι είχε παύσει η λειτουργία τους, δεν είχαν ακόμη αποκατασταθεί.

Με τη σημερινή απόφασή του το Δικαστήριο υπενθυμίζει ότι στις 29 Δεκεμβρίου 2010, και σύμφωνα με πληροφορίες που παρέσχε η Ελλάδα στο Δικαστήριο τον Μάιο του 2014, η Ελλάδα δεν έλαβε ακόμα όλα τα αναγκαία μέτρα προς εκτέλεση της αποφάσεως του 2005. Υπό τις συνθήκες αυτές, το Δικαστήριο έκρινε ότι δικαιολογείται η επιβολή χρηματικών κυρώσεων στην Ελλάδα.

Σύμφωνα με το Ευρωδικαστήριο, η εκτέλεση της απόφασης προϋποθέτει την παύση της λειτουργίας των χώρων ανεξέλεγκτης διάθεσης αποβλήτων, την αποκατάστασή τους στην πράξη (και όχι μόνον τον προγραμματισμό της αποκαταστάσεώς τους), καθώς και τη δημιουργία των αναγκαίων εγκαταστάσεων, προς εξασφάλιση της διαρκούς τήρησης της οδηγίας και της αποφυγής της δημιουργίας νέων χώρων ανεξέλεγκτης διάθεσης αποβλήτων.

Το Δικαστήριο αναφέρει ακόμη ότι κρίνει πρόσφορο να προσδιορίσει τη χρηματική ποινή σε εξαμηνιαία βάση, προκειμένου να παρασχεθεί η δυνατότητα στην Επιτροπή να εκτιμά την πρόοδο των μέτρων εκτέλεσης. Έτσι, για το πρώτο εξάμηνο μετά την έκδοση της σημερινής απόφασης, η χρηματική ποινή θα υπολογιστεί με βάση αρχικό ποσό ύψους 14.520.000 ευρώ, από το οποίο θα αφαιρείται ποσό 40.000 ευρώ ανά χώρο ανεξέλεγκτης διάθεσης αποβλήτων, ο οποίος είτε έπαυσε να λειτουργεί, είτε αποκαταστάθηκε και 80.000 ευρώ ανά χώρο, που ταυτόχρονα έπαυσε να λειτουργεί και αποκαταστάθηκε. Για κάθε επόμενο εξάμηνο, η οφειλόμενη χρηματική ποινή θα υπολογίζεται με βάση το καθορισθέν για το προηγούμενο εξάμηνο ποσό, εφαρμοζόμενων των ίδιων μειώσεων σε συνάρτηση με τις πραγματοποιηθείσες κατά τη διάρκεια του εξαμήνου αυτού παύσεις της λειτουργίας και τις αποκαταστάσεις των ως άνω χώρων.

Η οδηγία περί των στερεών αποβλήτων επιβάλλει στα κράτη- μέλη να εξασφαλίζουν ότι η διάθεση ή η αξιοποίηση των αποβλήτων πραγματοποιείται χωρίς να τίθεται σε κίνδυνο η υγεία του ανθρώπου και χωρίς να βλάπτεται το περιβάλλον, τα υποχρεώνει επίσης να απαγορεύουν την εγκατάλειψη, την απόρριψη και την ανεξέλεγκτη διάθεση των αποβλήτων. Κάθε κάτοχος αποβλήτων οφείλει να τα παραδίδει σε επιχείρηση που διασφαλίζει την αξιοποίηση ή τη διάθεσή τους σύμφωνα με την οδηγία. Κάθε τέτοια επιχείρηση οφείλει να λαμβάνει άδεια της αρμόδιας Αρχής.

Δημοτικοί και κοινωνικοί λαχανόκηποι στην Ελλάδα

Μία νέα τάση για τα ελληνικά δεδομένα έρχεται για να μείνει. Η πρωτοβουλία ξεκίνησε στους Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης και ονομάζεται δημοτικοί ή κοινωνικοί λαχανόκηποι.

Σε μια εποχή που ο καθένας από μας αναζητεί διεξόδους τόσο σε οικονομικό, όσο σε κοινωνικό επίπεδο, οι κοινωνικοί λαχανόκηποι μπορεί να είναι μια καλή ευκαιρία για δημιουργία, επαφή με τη μητέρα γη καθώς και ενίσχυση στα οικονομικά βάρη του νοικοκυριού, αλλά και για αλληλεγγύη προς τον συνάνθρωπο.

Τι είναι όμως οι αστικοί και κοινωνικοί λαχανόκηποι;

Δημοτικοί ή αστικοί λαχανόκηποι είναι μικρά τεμάχια γης μέσα ή γύρω από τις πόλεις, παραχωρημένα εκ μέρους της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, έναντι συμβολικού ή όχι ενοικίου στους κατοίκους της περιοχής, για να καλλιεργήσουν τα δικά τους λαχανικά και φρούτα.

Οι κοινωνικοί λαχανόκηποι μπορεί επίσης να είναι παραχωρημένες εκτάσεις είτε από δήμους είτε από ιδιώτες σε διάφορους κοινωνικούς φορείς οι οποίοι σε συνεργασία με εργαζόμενους σε κοινωφελείς σκοπούς και εθελοντές τις καλλιεργούν με σκοπό τη διάθεση των προϊόντων σε οργανώσεις ή συλλόγους με φιλανθρωπικό έργο (κοινωνικά παντοπωλεία, συσσίτια) ή ιδιώτες που έχουν πραγματική ανάγκη.



Δημοτικός Λαχανόκηπος

Ιστορία

Μπορεί στη χώρα μας οι αστικοί λαχανόκηποι να είναι μία καινούργια συνήθεια, όμως υπάρχουν εδώ και 150 χρόνια τουλάχιστον για την Τοπική Αυτοδιοίκηση στην Ευρώπη και στην Αμερική (όπως, για παράδειγμα, το Βανκούβερ στον Καναδά, η Νέα Ορλεάνη και το Ντιτρόιτ στις ΗΠΑ, το Ροσάριο στην Αργεντινή, το Φράιμπουργκ και το Βερολίνο στη Γερμανία, το Παρίσι στη Γαλλία κ.λπ.). 

Οι κατανεμημένες εκτάσεις καλλιεργήσιμης γης (allotments) θα μπορούσε να πει κανείς ότι είναι οι πρόδρομοι του κινήματος της αστικής γεωργίας. Πρωτοεμφανίστηκαν τον 18ο αιώνα στη Βρετανία, με σκοπό τη λύση των προβλημάτων που προκαλούσε η φτώχεια.

Έναν αιώνα αργότερα, απάντηση στο ίδιο πρόβλημα έρχονται να δώσουν οι «κήποι των φτωχών» στη Γερμανία. Η αστική γεωργία εξαπλώνεται σε όλη την Ευρώπη με τη Βιομηχανική Επανάσταση.

 

Λειτουργία

Όσον αφορά τους δημοτικούς ή αστικούς λαχανόκηπους η παραχώρηση των εκτάσεων γίνεται από τους Δήμους σε μεμονωμένους δημότες, με σκοπό την καλλιέργειά τους με εποχικά κηπευτικά ή αρωματικά φυτά για δική τους χρήση.

 Η επιλογή των δικαιούχων συνήθως γίνεται με κοινωνικά και οικονομικά κριτήρια, δηλαδή προηγούνται οι άνεργοι, οι πολύτεκνοι και πολίτες με χαμηλά ή μηδαμινά εισοδήματα. Οι καλλιεργητές λαμβάνουν τακτικά οδηγίες και συμβουλές από τους γεωπόνους των δήμων.

Οι κοινωνικοί λαχανόκηποι μπορεί να παραχωρηθούν εκτός από τους φορείς της Τοπικής Αυτοδιοίκησης και από ιδιώτες που έχουν ακαλλιέργητες εκτάσεις συνήθως εντελώς δωρεάν. Υπεύθυνοι για την καλλιέργεια είναι ως επί το πλείστον εργαζόμενοι σε προγράμματα κοινωφελούς εργασίας αλλά και εθελοντές. 

Τα παραγόμενα προϊόντα, στην πλειοψηφία τους, διατίθενται δωρεάν σε οικονομικά και κοινωνικά αδύναμες ομάδες ανθρώπων, όπως για παράδειγμα σε γηροκομεία, ορφανοτροφεία και άπορους.

Απαραίτητη προϋπόθεση και στις δύο περιπτώσεις είναι η καλλιέργεια των λαχανικών σύμφωνα με τις αρχές και τους κανόνες της βιολογικής γεωργίας.

Οφέλη - Πλεονεκτήματα

Τα θετικά του κοινοτικού κήπου σύμφωνα με την Αμερικανική Ένωση Κοινοτικής Κηπευτικής είναι τα εξής:

Βελτιώνει την ποιότητα ζωής των κατοίκων που βρίσκονται στον κήπο.

Αποτελεί καταλύτη για κοινοτική ανάπτυξη και ανάπτυξη των γειτονιών.

Ενθαρρύνει την κοινωνική αλληλεγγύη.

Ενθαρρύνει την αυτονομία.

Ομορφαίνει τις γειτονιές.

Παράγει θρεπτικό φαγητό.

Μειώνει τον οικογενειακό προϋπολογισμό για το φαγητό.

Δημιουργεί ευκαιρίες για αναψυχή, άσκηση, θεραπεία και εκπαίδευση.

Μειώνει την εγκληματικότητα.

Διατηρεί πράσινους χώρους.

Δημιουργεί ευκαιρίες εισοδήματος και οικονομικής ανάπτυξης.

Μειώνει τη ζέστη της πόλης από τους δρόμους και τα γκαράζ.

Παρέχει ευκαιρίες για διασυνδέσεις διαφόρων γενεών και πολιτισμών.

(Πηγή: http://communitygarden.org/)

Επιπρόσθετα:

Προάγει τις αρχές της βιολογικής γεωργίας και ενισχύει τη γνώση γύρω από τα οφέλη της στο σύγχρονο άνθρωπο.

Παρεμβαίνουμε θετικά στο μικροκλίμα της περιοχής.

Προσφέρει κοινωνικό έργο διασφαλίζοντας την επιβίωση σε ένα σημαντικό αριθμό πολιτών που είναι άνεργοι ή συνταξιούχοι ή κοινωνικά αποκλεισμένοι.

Διαδραματίζει παιδαγωγικό ρόλο γύρω από την καλλιέργεια διαφόρων κηπευτικών και φέρνει σε επαφή με τη φύση τα παιδιά των πόλεων.

Τι πρέπει να προσέξουμε στους αστικούς λαχανόκηπους;

Κάτι που πρέπει οπωσδήποτε να λαμβάνουν υπόψη τους οι τοπικοί φορείς είναι η σοβαρή πιθανότητα επιβάρυνσης του εδάφους με βαρέα μέταλλα, τα οποία μπορούν να μεταφερθούν στα προϊόντα και εν συνεχεία στον ανθρώπινο οργανισμό.

Για το λόγο αυτό όταν οι λαχανόκηποι πρόκειται να δημιουργηθούν εντός του αστικού ιστού θα πρέπει προηγουμένως να γνωρίζουμε την προηγούμενη χρήση του αγροκτήματος και αν αυτό δεν είναι δυνατό θα πρέπει οπωσδήποτε να λαμβάνεται δείγμα εδάφους και, στη συνέχεια, να γίνονται οι απαραίτητες αναλύσεις έτσι ώστε να διαπιστωθεί αν η συγκέντρωση των βαρέων μετάλλων είναι εντός των επιτρεπτών ορίων.

Εάν υπάρχει οποιαδήποτε ένδειξη για προηγούμενη ρύπανση του εδάφους, προτείνεται η δημιουργία µιας υπερυψωµένης βάσης µε ανθεκτική επένδυση και στη συνέχεια το γέµισµά της µε καθαρό χώµα για την καλλιέργεια των λαχανικών.

Εάν η τοποθεσία του λαχανόκηπου βρίσκεται κοντά σε δρόµους υψηλής κυκλοφορίας, προτείνεται η δημιουργία φυσικών «αναχωμάτων» μέσω φυτεύσεων που θα απορροφούν τη σκόνη και τους ρύπους πριν φτάσουν στον λαχανόκηπο.

 Κι αυτό γιατί από την έρευνα των Γερμανών επιστημόνων διαπιστώθηκε ότι σε λαχανόκηπους οι οποίοι ήταν κοντά σε περιοχές με μεγάλη κίνηση, αλλά υπήρχαν «εμπόδια», όπως πυκνή βλάστηση ή ακόμα και κτήρια, μεταξύ του δρόμου και του κήπου, τα επίπεδα καδμίου, χρωμίου, μολύβδου και ψευδαργύρου στα λαχανικά ήταν αισθητά μειωμένα (Πηγή: http://www.solon.org.gr).

Εδώ θα πρέπει να σημειωθεί ότι πριν την εγκατάσταση κάποιου λαχανόκηπου θα πρέπει αρχικά να ληφθεί η υπόψη η γονιμότητα του εδάφους καθώς και τα ποιοτικά και χημικά χαρακτηριστικά του εδάφους, να οριστούν οι καταλληλότερες καλλιέργειες με βάση τον τύπο του εδάφους και του κλίματος της περιοχής και, στη συνέχεια, να γίνονται προσπάθειες βελτίωσης των καλλιεργήσιμων εδαφών με την προσθήκη βιολογικών λιπασμάτων.

Έτσι λοιπόν καταλαβαίνουμε ότι για τη δημιουργία κάποιου δημοτικού ή κοινωνικού λαχανόκηπου είναι απαραίτητο να γίνεται η κατάλληλη προετοιμασία και να λαμβάνουμε πάντα τις συμβουλές των ειδικών επιστημόνων γεωπόνων προκειμένου να επιτυγχάνονται οι κατάλληλες καλλιέργειες, ικανοποιητικές αποδόσεις αλλά προπαντός ασφαλή προϊόντα για την υγεία των καταναλωτών.

Επιτυχή παραδείγματα

Η χώρα μας έχει να περηφανεύεται το τελευταίο διάστημα σπουδαίες πρωτοβουλίες σχετικά με τη δημιουργία αστικών λαχανόκηπων. Λαμπρό παράδειγμα προς μίμηση αποτελεί ο λαχανόκηπος του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης ο οποίος δημιουργήθηκε προς όφελος απλών πολιτών της ευρύτερης περιοχής της Θεσσαλονίκης. 

Όπως πολύ χαρακτηριστικά μας ενημέρωσαν οι αρμόδιοι του Α.Π.Θ. η ανταπόκριση του κόσμου στο κάλεσμα για αιτήσεις συμμετοχής ήταν πέρα από κάθε προσδοκία, αποτυπώνοντας τόσο την επιθυμία των πολιτών της Θεσσαλονίκης να παράγουν τα δικά τους βιολογικά αγνά προϊόντα, όσο δυστυχώς και των οικονομικών δυσκολιών που αντιμετωπίζουν πολλές οικογένειες σήμερα.

Οι 4.768 αιτήσεις που δέχθηκαν στις 18 ημέρες της περιόδου υποβολής τους τα δείχνει όλα!!! Έπειτα από δημόσια κλήρωση, προέκυψαν οι 400 τυχεροί δημότες στους οποίους παραχωρήθηκε συνολική έκταση 40 στρεμμάτων, δηλαδή 100 τ.μ. στον κάθε έναν από αυτούς.

Οι καλλιεργητές προμηθεύτηκαν δωρεάν σπόρους και λίγα σκευάσματα από εταιρείες ως χορηγία, κάποια σπορόφυτα διατέθηκαν σε χαμηλές τιμές από το βιολογικό αγρόκτημα του πανεπιστημίου, ενώ άλλα υλικά και σκευάσματα που χρειάστηκαν οι καλλιεργητές συγκεντρώθηκαν και με τον τρόπο αυτό πέτυχαν καλύτερες τιμές.

Από την πρώτη στιγμή υπήρχε διαρκής παρουσία φοιτητών και γεωπόνων οι οποίοι υποστήριζαν αλλά και ήλεγχαν τους καλλιεργητές σχετικά με την εφαρμογή των κανόνων της βιολογικής γεωργίας. Αξίζει να τονιστεί ότι βάση κανονισμού ο τελικός προορισμός των προϊόντων ήταν αποκλειστικά το οικογενειακό τραπέζι και απαγορεύτηκε η πώλησή τους.

Ο Δημοτικός Λαχανόκηπος της Λάρισας είναι ίσως το «υπόδειγμα» του εγχειρήματος από τους ελληνικούς δήμους, και δεν είναι τυχαίο το ότι πολλές αντιπροσωπείες τον επισκέπτονται προκειμένου να συμβουλευθούν τους αρμοδίους και να πάρουν τεχνογνωσία.

Έχει έκταση 22 στρεμμάτων, με αρχικό στόχο να παρέχει τη δυνατότητα σε ανέργους να καλλιεργήσουν μονοετείς βιολογικές καλλιέργειες, προκειμένου να εξασφαλίσουν προϊόντα για προσωπική και οικογενειακή χρήση. 

Στη δημοτική αυτή έκταση, διαμορφώθηκαν συνολικά 277 μικρά αγροτεμάχια, από τα οποία τα πρώτα 156 διατέθηκαν σε ανέργους. Στη συνέχεια, άλλα 60 δόθηκαν σε συνταξιούχους, ορισμένα άλλα σε ΚΑΠΗ και κάποια στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας για πειραματικούς σκοπούς και σε σχολεία. 

Η παραχώρηση εκ μέρους του δήμου έγινε εντελώς δωρεάν και οι απασχολούμενοι υπέγραψαν μία διετή σύμβαση με την αρμόδια Αρχή, με απαραίτητη προϋπόθεση οι καλλιέργειες να είναι βιολογικές και μονοετείς. Όλοι όσοι καλλιεργούν είναι υποχρεωμένοι να διαθέτουν το 10% της παραγωγής για το Κοινωνικό Παντοπωλείο.

Παρόμοιες δράσεις οργανώθηκαν ή οργανώνονται σε πολλούς Δήμους της χώρας, με πιο γνωστούς τους λαχανόκηπους του Δήμου Αμαρουσίου, Γλυφάδας, Πάτρας, Τρίπολης, Καλαμάτας, Τρικάλων, Βέροιας, Κομοτηνής, Δράμας, Αλεξανδρούπολης, Έδεσσας, Σερρών, Λέσβου κ.α.

Αναφορικά με τους κοινωνικούς λαχανόκηπους πρέπει να παραδεχθούμε ότι ακόμη βρίσκονται σε εμβρυικό στάδιο όμως αποτελεί ένα μεγαλεπήβολο σχέδιο στο οποίο απαιτείται η σύμπραξη πολλών οργανώσεων, φορέων, συλλόγων και εθελοντών έτσι ώστε να μπορέσουν να έχουν την αποδοχή και την υποστήριξη της κοινωνίας. 

Ήδη οι μη κυβερνητικές οργανώσεις (ΜΚΟ) «Δίκτυο Ερύμανθος» και «ΔΗΩ- Οργανισμός Ελέγχου και Πιστοποίησης Βιολογικών Προϊόντων», οι Δήμοι Καλαβρύτων και Αιγιαλείας, η Παγκαλαβρυτινή Ένωση και ο Δήμος Ολυμπίας συμπράττουν συνάπτοντας μνημόνιο συνεργασίας, με σκοπό τη πιλοτική προτυποποίηση βιολογικών καλλιεργειών σε σχολικούς κήπους και άλλες διαθέσιμες εκτάσεις στο Νομό Αχαΐας.

Τα προϊόντα που θα παραχθούν θα διατεθούν δωρεάν σε φιλανθρωπικές οργανώσεις, συλλόγους, κοινωνικά παντοπωλεία, συσσίτια, κ.λπ.

Ευχή όλων είναι η προσπάθεια αυτή να έχει και άλλους μιμητές έτσι ώστε να μπορέσει να παραχθεί κοινωνικό έργο. Η σύμπραξη σε καλές πρακτικές, όπως αυτή, μπορεί να ανακουφίσει και ταυτόχρονα να «ξυπνήσει» αξίες, αρχές και ευαισθησίες που όλοι λίγο ή πολύ κρύβουμε μέσα μας."

ΠΗΓΗ http://www.oikosocial.gr

Η Παγκόσμια Πορεία των Λαών για το Κλίμα - Νέα Υόρκη 20 και 21 Σεπτεμβρίου

πηγή: ΤΟ ΠΟΝΤΙΚΙ

Εκατομμύρια πολίτες σε ολόκληρο τον κόσμο οργανώνονται για πρώτη φορά μεθοδικά, ώστε να στείλουν ηχηρό μήνυμα στους ισχυρούς του πλανήτη ότι ήρθε η ώρα να σταματήσουν τα παιχνίδια, να σταματήσουν να υπηρετούν συγκεκριμένα οικονομικά συμφέροντα και να πάρουν, επιτέλους, δραστικές και δεσμευτικές αποφάσεις προκειμένου να αντιμετωπιστούν οι δραματικές επιπτώσεις από την κλιματική αλλαγή.

Το ραντεβού για την Παγκόσμια Πορεία των Λαών για το Κλίμα είναι στις 20 και 21 Σεπτεμβρίου με επίκεντρο τη Νέα Υόρκη, την πόλη όπου δυο ημέρες αργότερα, στις 23 Σεπτεμβρίου, θα πραγματοποιηθεί μια από τις πιο κρίσιμες διασκέψεις των Ηνωμένων Εθνών για το κλίμα. Και είναι κρίσιμη, αφού ο ίδιος ο γενικός γραμματέας του ΟΗΕ Μπαν Κι Μουν έχει απευθύνει για μια ακόμα φορά δραματική έκκληση στους ηγέτες των ισχυρών χωρών του πλανήτη να μην κλείσουν τα μάτια σε μια φιλόδοξη παγκόσμια συμφωνία για τη μείωση των εκπομπών ρύπων που ευθύνονται για την κλιματική αλλαγή.

Για πρώτη φορά στην ιστορία του περιβαλλοντικού κινήματος, η κινητοποίηση έχει ξεφύγει από τα στενά όρια εκείνων που θεωρούνται «συνήθεις ύποπτοι», αφού στην κεντρική εκδήλωση - πορεία που θα πραγματοποιηθεί στη Νέα Υόρκη έχουν δηλώσει συμμετοχή πάνω από 1.000 επιχειρήσεις, σωματεία, σχολεία, πανεπιστήμια, περιβαλλοντικές οργανώσεις και κινήσεις πολιτών για τα ανθρώπινα δικαιώματα. Είναι επίσης χαρακτηριστικό ότι μόνο μέσω του Avaaz (https://secure.avaaz.org/el/join_to_change_everything_rb/?pv=372&rc=fb) έχουν δηλώσει πως θα συμμετάσχουν στις εκδηλώσεις που θα πραγματοποιηθούν ανά τον κόσμο περισσότεροι από 380.000 πολίτες μέχρι που γράφονταν αυτές οι γραμμές, με τις εκτιμήσεις να κάνουν λόγο ότι θα ξεπεράσουν τους 500.000, ενώ χιλιάδες εκδηλώσεις έχουν προγραμματιστεί σε ολόκληρο τον κόσμο, από την Ευρώπη και τη Λατινική Αμερική μέχρι την Ωκεανία, την Αυστραλία, την Άπω Ανατολή και την Αφρική.

Στον χάρτη των εκδηλώσεων που έχει αναρτήσει η οργάνωση People Climate March, για τις 20-21 Σεπτεμβρίου, φιγουράρει και η Ελλάδα, όπου μέχρι στιγμής φαίνεται να έχουν προγραμματιστεί εκδηλώσεις σε 15 πόλεις. Η προσπάθεια που γίνεται, ακόμα κι αν δεν καταγράψει θεαματική συμμετοχή, είναι άκρως σημαντική, αφού έτσι κι αλλιώς η χώρα μας δεν έχει κουλτούρα κινητοποιήσεων σε θέματα περιβάλλοντος, με εξαίρεση πολύ μεγάλα γεγονότα σε συγκεκριμένες περιοχές που είχαν και έχουν να κάνουν με την ανάπτυξη καταστροφικών έργων, όπως για παράδειγμα στη Χαλκιδική με το μεταλλείο χρυσού.
Ας σταματήσουμε να σφυρίζουμε αδιάφορα για να επιβιώσουμε

Όπως επισημαίνουν οι διοργανωτές του People Climate March, κεντρικός στόχος της κινητοποίησης είναι να καταλάβουν εκείνοι που ευθύνονται με τις αποφάσεις τους για την κλιματική αλλαγή, αλλά και όσοι πολίτες επιμένουν να αμφισβητούν τους επιστήμονες και να αδιαφορούν, ότι ο πλανήτης βρίσκεται αντιμέτωπος με το μεγαλύτερο πολιτικό και οικονομικό πρόβλημα που έχει εμφανιστεί ποτέ. Γι’ αυτόν τον λόγο και οι διοργανωτές συνοδεύουν το κεντρικό αίτημα για δεσμευτική μείωση των εκπομπών των αερίων του θερμοκηπίου με δευτερεύοντα αιτήματα για μια οικονομία που θα λειτουργεί προς όφελος και όχι σε βάρος των πολιτών και του πλανήτη, για έναν κόσμο με αξιοπρεπείς θέσεις εργασίας, για έναν κόσμο με καθαρό αέρα, νερό και υγιείς πόλεις.

Η συνειδητοποίηση ότι η υπερθέρμανση του πλανήτη έχει δραματικές επιπτώσεις στην οικονομία, τη γεωργική παραγωγή, την ασφάλεια τροφίμων, την αλιεία, τις υποδομές, τη δημόσια υγεία και το περιβάλλον είναι το «κλειδί» προκειμένου να πέσουν οι μύθοι που καλλιεργούν οι υμνητές – πολιτικοί και επιχειρηματίες – των βρόμικων καυσίμων, οι οποίοι προσπαθούν να πείσουν τους πολίτες ότι κάθε μέτρο κατά της κλιματικής αλλαγής είναι σε βάρος της ανάπτυξης, της οικονομίας και της τσέπης τους.

Και αυτό γιατί την ίδια ώρα που εκατομμύρια πολίτες σε ολόκληρο τον κόσμο έχουν αφυπνιστεί και κινητοποιούνται για το ζήτημα της κλιματικής αλλαγής, οι μεγάλοι ρυπαντές του πλανήτη σφυρίζουν αδιάφορα και αρνούνται να συνταχθούν με τις επισημάνσεις των επιστημόνων για τις πολιτικές αποφάσεις που πρέπει να ληφθούν. Είναι χαρακτηριστικό ότι περίπου δέκα ημέρες πριν από την κρίσιμη διάσκεψη του ΟΗΕ στη Νέα Υόρκη, δυο από τις χώρες που έχουν καταταχθεί στους «βρομιάρηδες» του πλανήτη, η Κίνα και η Ινδία, αναμένεται να απουσιάσουν από την Παγκόσμια Διάσκεψη.

Η Κίνα και η Ινδία αποτελούν την πρώτη και την τρίτη χώρα αντίστοιχα σε εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου παγκοσμίως και, όπως είναι φυσικό, η ενδεχόμενη απουσία τους από την Παγκόσμια Διάσκεψη θα αποδυναμώσει τις προσπάθειες για μια κατ’ αρχήν συμφωνία με στόχο το 2015 στο Παρίσι η παγκόσμια κοινότητα να δεσμευθεί σε μια συμφωνία με συγκεκριμένους στόχους και χρονοδιαγράμματα, που θα διαδεχθεί το Πρωτόκολλο του Κιότο και δεν θα αποτελεί ευχολόγιο.

Η απουσία των δυο αυτών χωρών θα αποτελέσει και άλλοθι προκειμένου και άλλες χώρες να αποφύγουν να δεσμευθούν πάνω σε συγκεκριμένα μέτρα, υποστηρίζοντας ότι εάν οι μεγάλοι ρυπαντές δεν συμφωνήσουν στη μείωση των εκπομπών των αερίων, τότε δεν υπάρχει λόγος άλλες χώρες – και συνολικά η Ε.Ε. – να πάρουν μονομερώς μέτρα, υποστηρίζοντας ανοήτως ότι μια τέτοια κατάληξη θα είναι σε βάρος των οικονομιών τους.

Αλλαγή στάσης παρατηρείται πάντως από τις ΗΠΑ, αφού ο Ομπάμα έχει δηλώσει ότι θα συμμετάσχει στην Παγκόσμια Διάσκεψη σε μια προσπάθεια να αλλάξει το προφίλ του, που έχει δεχθεί σοβαρό πλήγμα από τη δραματική αύξηση της εξόρυξης σχιστολιθικού αερίου, η οποία έχει οδηγήσει στη δημιουργία του πιο δυναμικού κινήματος πολιτών που έχει εμφανιστεί τα τελευταία χρόνια στις ΗΠΑ.

Να σημειωθεί ότι στις αρχές Ιουνίου ο Αμερικανός πρόεδρος παρουσίασε το νέο του πρόγραμμα για την κλιματική αλλαγή, που προβλέπει τη δέσμευση για μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου κατά 30% μέχρι το 2030, με χρόνο αναφοράς, όμως, όχι το 1990, αλλά το 2005.

Το νέο πρόγραμμα ανακοινώθηκε μετά τη δημοσίευση από τον Λευκό Οίκο της έκθεσης «Αποτίμηση του Εθνικού Κλίματος», στην οποία επισημαίνεται ότι «η κλιματική αλλαγή, που κάποτε τη θεωρούσαμε ζήτημα του μακρινού μέλλοντος, έχει εγκατασταθεί μόνιμα στο παρόν». Στην έκθεση προβάλλονται με δραματικό τρόπο οι επιπτώσεις που έχει επιφέρει στην οικονομία των ΗΠΑ η αλλαγή του κλίματος και αναφέρεται χαρακτηριστικά ότι οι επιπτώσεις πλήττουν κάθε γωνιά και κάθε οικονομικό κλάδο, από τους παραγωγούς στρειδιών μέχρι τους παραγωγούς σιροπιού σφενδάμου!

Η νέα δέσμευση του Μπαράκ Ομπάμα δέχεται ισχυρές βολές από τους λεγόμενους αρνητές της κλιματικής αλλαγής, το πανίσχυρο λόμπι των βρόμικων καυσίμων, που έχει βρει ορκισμένους υποστηρικτές στους κόλπους των Ρεπουμπλικάνων και του Tea Party.

Κλειστά χαρτιά κρατούν επίσης οι Ρωσία, Καναδάς και Ιαπωνία, που έχουν αποχωρήσει από τη δεύτερη περίοδο εφαρμογής του Πρωτοκόλλου του Κιότο και οι παρατηρητές εκτιμούν ότι δύσκολα θα μπουν και πάλι στη διαδικασία δεσμευτικών μέτρων, αν μάλιστα επιμείνουν στην αρνητική στάση τους και άλλες χώρες.

Σήμα κινδύνου

Σύμμαχοι των πολιτών παραμένουν οι επιστήμονες που συνεχίζουν, αλλά χωρίς αποτέλεσμα, να εκπέμπουν σήμα κινδύνου εν όψει της Παγκόσμιας Διάσκεψης. Στα τέλη Αυγούστου, το πρακτορείο Bloomberg παρουσίασε το τελευταίο προσχέδιο της έκθεσης του ΟΗΕ για τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής, σύμφωνα με το οποίο η μέση θερμοκρασία του πλανήτη αυξάνεται σε σχέση με το 1880 με ρυθμό γρηγορότερο από την αλλαγή του κλίματος που σηματοδότησε το τέλος της τελευταίας εποχής των παγετώνων πριν από περίπου 10.000 χρόνια.

Οι επιστήμονες, στις πιθανές συνέπειες της υπερθέρμανσης μεταξύ άλλων ανέφεραν την τήξη του στρώματος πάγου που καλύπτει τη Γροιλανδία, που θα προκαλέσει άνοδο της στάθμης της θάλασσας και θα απειλήσει παραθαλάσσιες πόλεις από το Μαϊάμι ώς την Μπανγκόκ, καθώς και νησιωτικά κράτη, όπως οι Μαλδίβες, το Κιριμπάτι και το Τουβαλού.

Οι συγγραφείς της έρευνας καταλήγουν με την προειδοποίηση ότι όσο καθυστερεί η απαραίτητη δράση τόσο αυξάνεται ο κίνδυνος από την κλιματική αλλαγή, ενώ το κόστος από τις επιπτώσεις μπορεί να αυξηθεί έως και κατά 44%!

Τα συμπεράσματα του προσχεδίου βρίσκονται στο ίδιο μήκος κύματος με τις επισημάνσεις που είχε κάνει η Διακυβερνητική Επιτροπή για την Αλλαγή του Κλίματος των Ηνωμένων Εθνών (IPCC) με έρευνά της, που δόθηκε στη δημοσιότητα πριν από μερικούς μήνες και συγκεκριμένα τον Μάρτιο.

Στην έκθεση αυτή, οι επιστήμονες της Διακυβερνητικής Επιτροπής επισήμαναν ότι κυρίαρχος στόχος παραμένει να καταφέρει η ανθρωπότητα να περιορίσει την υπερθέρμανση του πλανήτη κάτω από τους δυο βαθμούς Κελσίου σε σύγκριση με τα μέσα επίπεδα της προβιομηχανικής εποχής.

Για μια ακόμα φορά η Διακυβερνητική Επιτροπή για την Αλλαγή του Κλίματος των Ηνωμένων Εθνών τόνισε ότι αποτέλεσμα της εντεινόμενης υπερθέρμανσης του πλανήτη είναι τα προβλήματα της έλλειψης νερού, του αριθμού των μεγάλων πλημμυρών, της μετανάστευσης, της επισιτιστικής ανασφάλειας και της φτώχειας. Συγκεκριμένα, στην Αφρική ο όλο και αυξανόμενος αριθμός κατοίκων που δεν έχει πρόσβαση σε νερό συνδέεται άμεσα με την κλιματική αλλαγή, ενώ αντίστοιχο πρόβλημα θα αντιμετωπίσουν και οι χώρες της Λατινικής Αμερικής. Στην Ευρώπη, αντίθετα, οι επιπτώσεις της υπερθέρμανσης συνδέονται με την αύξηση των πλημμυρών που έχουν άμεση επίπτωση στις υποδομές, ενώ στην Ασία παρατηρείται αύξηση και των πλημμυρών αλλά και των ακραίων καυσώνων.

Οι επιστήμονες κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου και για την ασφάλεια των τροφίμων, αφού η κλιματική αλλαγή επηρεάζει άμεσα τη διαθεσιμότητα προκαλώντας αύξηση των τιμών των τροφίμων και δημιουργώντας νέους θύλακες φτώχειας.

5 τρισεκατομμύρια δολάρια απαιτούνται μέχρι το 2020 για τη χρηματοδότηση προγραμμάτων «καθαρής ενέργειας», ώστε να μετριαστούν οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής.

95% είναι, σύμφωνα με τον ΟΗΕ, η ευθύνη της ανθρώπινης δραστηριότητας για την υπερθέρμανση του πλανήτη.

30% όλων των ζωντανών οργανισμών θα απειληθούν με εξαφάνιση, σύμφωνα με το WWF, αν η άνοδος της μέσης θερμοκρασίας ξεπεράσει τους 1,5-2,5 βαθμούς Κελσίου.

4 τρισεκατομμύρια τόνοι είναι η ποσότητα των πάγων που έχουν λιώσει τα τελευταία 20 χρόνια στη Γροιλανδία και την Ανταρκτική.

50 εκατομμύρια είναι σήμερα ο αριθμός των μεταναστών λόγω κλιματικής αλλαγής
200 εκατομμύρια αναμένεται να φτάσει ο αριθμός των μεταναστών το 2050.

1.000 επιχειρήσεις, σωματεία, σχολεία, πανεπιστήμια, περιβαλλοντικές οργανώσεις και κινήσεις πολιτών έχουν δηλώσει συμμετοχή στην πορεία που θα πραγματοποιηθεί στις 21 Σεπτεμβρίου στη Νέα Υόρκη.

89% των ερωτηθέντων σε έρευνα των ΑΧΑ και Ipsos θεωρεί ότι η αύξηση των πλημμυρών οφείλεται στην κλιματική αλλαγή.

1/3 των ερωτηθέντων στην ίδια έρευνα δήλωσε ότι έχει ήδη πληγεί από την κλιματική αλλαγή ή ανησυχεί ότι θα επηρεαστεί από αυτή στο μέλλον.

1/4 των ερωτηθέντων (ΑΧΑ - Ipsos) σχετίζει την κλιματική αλλαγή με ενδεχόμενη υποχρεωτική αλλαγή δουλειάς ή τόπου διαμονής.

80% των Ευρωπαίων θεωρεί ότι η ανάληψη δράσης για την κλιματική αλλαγή μπορεί να τονώσει την οικονομία και την απασχόληση.

Δράσεις στην Ελλάδα

Σύμφωνα με την ιστοσελίδα των διοργανωτών της Παγκόσμιας Πορείας των Λαών για το Κλίμα (http://peoplesclimate.org/), η Ελλάδα συγκαταλέγεται στις χώρες που έχουν προγραμματίσει εκδηλώσεις για τις 21 Σεπτεμβρίου. Στον χάρτη εμφανίζονται προγραμματισμένες εκδηλώσεις σε 15 περιοχές, μεταξύ των οποίων η Αθήνα, η Θεσσαλονίκη, τα Ιωάννινα, η Καλαμάτα, το Άργος, η Καστοριά, τα Τρίκαλα, η Λάρισα, τα Χανιά, το Ηράκλειο, η Ιεράπετρα, η Ηλιούπολη και η Έδεσσα. Και επειδή μπορεί διάφοροι κακεντρεχείς να σχολιάσουν ότι στις εκδηλώσεις θα είναι «οι τρεις και ο κούκος», να επισημάνουμε ότι σε μια χώρα όπως η δική μας, όπου τα ζητήματα περιβάλλοντος συστηματικά υποβαθμίζονται, είναι σημαντικό και μόνο το γεγονός ότι υπάρχουν πολίτες που παρακολουθούν τα διεθνή ακτιβιστικά κινήματα και προσπαθούν έστω με μικρές δυνάμεις να ευαισθητοποιήσουν την κοινή γνώμη. Άλλωστε σε μια χώρα που η κυβέρνησή της χαρακτηρίζεται από τον «πόλεμο» στις ΗΠΑ και την αποθέωση του πετρελαίου, του φυσικού αερίου και του LNG, ακόμα και οι συμβολικές ενέργειες είναι όαση στην πολιτική έρημο.

Παιχνίδια επιρροής

Η υποβάθμιση που επιχειρείται από τους ισχυρούς του πλανήτη στο θέμα της κλιματικής αλλαγής σε συνδυασμό με την οικονομική κρίση που από το 2009 βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη είναι οι λόγοι που το ενδιαφέρον της κοινής γνώμης στο θέμα της υπερθέρμανσης του πλανήτη έχει μειωθεί, σύμφωνα με έρευνες κοινής γνώμης που έχουν δει το φως της δημοσιότητας.

Η πρώτη έρευνα που εντόπισε τη μείωση του ενδιαφέροντος πραγματοποιήθηκε το 2013 από την εταιρεία GlobeScan Radar με τη συμμετοχή περίπου 23.000 πολιτών από 22 χώρες.

Σύμφωνα με τα στοιχεία, μόνο το 49% των ερωτηθέντων θεώρησε ως «πολύ σοβαρό» ζήτημα την κλιματική αλλαγή, ποσοστό πολύ μικρότερο από αυτό του 2009, όταν βρισκόταν στην αρχή της η χρηματοπιστωτική κρίση.

Οι ερευνητές επισήμαναν ότι, σύμφωνα με τις απαντήσεις των πολιτών, αν και τα στοιχεία της καταστροφής του περιβάλλοντος είναι αδιαμφισβήτητα,
η έρευνα δείχνει ότι η οικονομική κρίση και η έλλειψη ισχυρής πολιτικής βούλησης απομακρύνει την κοινή γνώμη από το πρόβλημα.

Οι περιβαλλοντικές οργανώσεις που κλήθηκαν το 2013 να σχολιάσουν τα αποτελέσματα της έρευνας υπογράμμισαν ότι η έλλειψη πολιτικής βούλησης και η μη επίτευξη δεσμευτικών διεθνών συμφωνιών για τη μείωση της εκπομπής ρύπων επηρεάζουν σημαντικά την κοινή γνώμη, που θεωρεί ότι ένα θέμα δεν είναι τόσο σοβαρό από τη στιγμή που οι ισχυροί του πλανήτη δεν λαμβάνουν μέτρα.

Να σημειωθεί ότι και σε έρευνα του Ευρωβαρόμετρου, που είχε γίνει το 2011, μόνο το 51% των ερωτηθέντων είχε δηλώσει ότι πρόκειται είτε για το σοβαρότερο είτε για ένα από τα σοβαρότερα προβλήματα.