Κυριακή 21 Ιουλίου 2013

Μύκονος ή Μοίκονος

Του Πέτρου Κατσάκου
πηγή: ΑΥΓΗ

Μπορεί να φαντάζει οξύμωρο ότι η «εν πολλαίς αμαρτίαις περιπεσούσα» Μύκονος φιλοδοξεί να εμπνεύσει και άλλους τόπους, όμως ισχύει εδώ ό,τι και για την υπόλοιπη Ελλάδα: η διάλυση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης και η συνεπακόλουθη λεηλασία του πλούτου των κοινοτήτων ισοδυναμεί με διάλυση της κοινωνίας. Εκεί, λοιπόν, στη Μύκονο, πίσω από την τουριστική βιτρίνα και την απαστράπτουσα χλιδή των κοσμικών, υπάρχουν ευαισθητοποιημένοι πολίτες που αντιστέκονται και μάχονται για ένα καλύτερο αύριο.

Την ώρα που η τουριστική βιτρίνα των Κυκλάδων έχει μετατραπεί σε έναν απέραντο σκουπιδότοπο και οι κάδοι ξεχειλίζουν από σκουπίδια, μια ομάδα ενεργών πολιτών του νησιού δημιούργησε έναν αστικό μη-κερδοσκοπικό συνεταιρισμό περιορισμένης ευθύνης, με την επωνυμία ΜΟΙΚΟΝΟΣ. Ο συνεταιρισμός έχει αντικείμενο την ανακύκλωση, με διαλογή στην πηγή, σε χαρτί/χαρτόνι, πλαστικό, αλουμίνιο, λευκοσίδηρο και γυαλί. Ο συνεταιρισμός είναι μεν μη κερδοσκοπικός, παράγει όμως κέρδος από την πώληση των ανακυκλώσιμων υλικών, το οποίο κέρδος, με εισηγήσεις του Διοικητικού Συμβουλίου του συνεταιρισμού και αποφάσεις της γενικής συνέλευσης επανεπενδύεται στον συνεταιρισμό και επιστρέφει στην κοινωνία καλύπτοντας κοινές ανάγκες, κυρίως στους τομείς της υγείας και της παιδείας του νησιού.

 Πίσω από τη βιτρίνα

Από το λιμάνι και τη χώρα του νησιού, μέχρι στον περιφερειακό δρόμο, αλλά και σε όλες σχεδόν της περιοχές, τόνοι σκουπιδιών σχηματίζουν βουνά και ο όγκος των απορριμμάτων υπολογίζεται αυτή τη στιγμή, ούτε λίγο ούτε πολύ, σε 80 τόνους! Ο χρόνιος προβληματισμός των κατοίκων για τη σχεδόν ανύπαρκτη ανακύκλωση στο νησί, την άθλια κατάσταση του ΧΥΤΑ Μυκόνου και την αδιαφορία των ανεύθυνων τοπικών αρχόντων τούς οδήγησε στην απόφαση να πάρουν την υπόθεση της καθαριότητας και της ανακύκλωσης στα χέρια τους. «Ύστερα από αλλεπάλληλες συναντήσεις με διάφορους κατοίκους του νησιού έχουμε εγγράψει στον συνεταιρισμό περίπου 150 μέλη, με δικαίωμα μίας ψήφου, τα οποία έχουν αγοράσει από μία συνεταιριστική μερίδα αξίας 100 ευρώ. Κατ' αυτόν τον τρόπο βρέθηκε ένα αρχικό κεφάλαιο για την αγορά μέρους του εξοπλισμού και την κάλυψη των πρώτων απαραίτητων εξόδων» εξηγεί ο Σταύρος Ασημομύτης.

Τα μέλη του ΜΟΙΚΟΝΟΣ έχουν νοικιάσει μια αποθήκη, σχετικά μικρή, αλλά σε πολύ καλή τοποθεσία, και καλούν τον κόσμο «για αρχή να φέρνει τα ανακυκλώσιμα προϊόντα διαλεγμένα σωστά και καθαρά στην αποθήκη, όπου θα γίνεται δεύτερη διαλογή στους εσωτερικούς κάδους. Στην αποθήκη υπάρχουν ήδη εργαζόμενοι-μέλη του συνεταιρισμού, που πρεσάρουν και αποθηκεύουν, συνεπικουρούμενοι από εθελοντές κατοίκους του νησιού. «Είμαστε ήδη σε επαφές με μεταπράτες στην Αττική και προσπαθούμε να κάνουμε διαλογή σε όσους περισσότερους κωδικούς μπορούμε για να λειτουργήσει σωστά ως ανακύκλωση και να αυξήσουμε την κερδοφορία του συνεταιρισμού» εξηγεί ο Σταύρος Ασημομύτης, παρουσιάζοντας την πρόταση του συνεταιρισμού για δημόσια, κοινωνική διαχείριση των απορριμμάτων: «Έχουμε πλέον καλύψει τον βασικό εξοπλισμό (πρέσα, περονοφόρο/κλαρκ, παλετοφόρο, ζυγαριά) και έχουμε βρει φορτηγάκι για να αρχίσουμε να συλλέγουμε τα ανακυκλώσιμα προϊόντα από διάφορες επιχειρήσεις και νοικοκυριά της Μυκόνου. Πολλοί εθελοντές/μέλη έχουν αφιερώσει τις δυνάμεις τους στη λειτουργική διαμόρφωση του χώρου και στις πρώτες ημέρες λειτουργίας της αποθήκης, έχουμε ξεπεράσει τον αρχικό σκόπελο της Εφορίας έχοντας κάνει έναρξη λειτουργίας επιτηδεύματος και καθημερινά το ενδιαφέρον των πολιτών αυξάνεται».

 Ο αμαρτωλός ΧΥΤΑ των 6 εκατομμυρίων

Ο ΧΥΤΑ Μυκόνου εγκαινιάστηκε το 2009, στοίχισε 6 εκατ. ευρώ, όμως δεν παραδόθηκε ποτέ στην τοπική αυτοδιοίκηση. Σήμερα το έργο παρουσιάζει εικόνα εγκατάλειψης και διάλυσης. Οι πληροφορίες που έρχονται κατά καιρούς, αλλά και οι καταγγελίες που έχουν γίνει, φανερώνουν το τεράστιο πρόβλημα που υπάρχει στο κοσμοπολίτικο νησί. Ένα έργο πολλών εκατομμυρίων ευρώ βρίσκεται ένα βήμα πριν από την ολοκληρωτική καταστροφή. Σύμφωνα με τις καταγγελίες, οι μεμβράνες του ΧΥΤΑ έχουν καταστραφεί, ο βιολογικός καθαρισμός δεν λειτουργεί, τα φρεάτια έχουν σπάσει. Ο δρόμος που οδηγεί προς τον ΧΥΤΑ έχει καταστραφεί, ενώ παράλληλα είναι γεμάτος με κάθε λογής διάσπαρτα απορρίμματα. Το εξωφρενικό της υπόθεσης, όμως, είναι ότι το συγκεκριμένο έργο δεν έχει παραληφθεί επισήμως από τον Δήμο Μυκόνου, λόγω των προβλημάτων που παρουσιάστηκαν στην πορεία και της αδυναμίας αντιμετώπισής τους από τη δημοτική αρχή.

Όπως είχε επισημάνει πρόσφατα ο βουλευτής Κυκλάδων του ΣΥΡΙΖΑ, Νίκος Συρμαλένιος, τα μεταφερόμενα απορρίμματα, με πλοίο «ferry boat ανοικτού τύπου, από Μύκονο προς Ελευσίνα και με προορισμό το Κέντρο Διαλογής Ασπροπύργου, είναι σύμμεικτα απορρίμματα και όχι ανακυκλώσιμα, ως θα όφειλαν με βάση τη σύμβαση μεταξύ Δήμου Μυκόνου και Ελληνικής Εταιρείας Αξιοποίησης Ανακύκλωσης, ενώ παρατηρείται ακόμη και το απαράδεκτο φαινόμενο να παραμένουν επί μέρες αρόδο στο λιμάνι πλοία φορτωμένα με σκουπίδια».

Την «εξαγωγή» σκουπιδιών από τη Μύκονο στον ΧΥΤΑ της Φυλής έχουν καταγγείλει πολλές φορές τόσο εκπρόσωποι της ΠΟΕ-ΟΤΑ όσο και μέλη της κίνησης πολιτών «Πρωτοβουλία Συνεννόησης για τη Διαχείριση των Απορριμμάτων» που έγιναν πρόσφατα μάρτυρες μιας νέας μεταφοράς αποβλήτων από τον Δήμο Μυκόνου προς το ΚΔΑΥ Ασπροπύργου, μέσω της Ελευσίνας. Σύμφωνα με τις καταγγελίες τους προς τον περιφερειάρχη Αττικής «οι διακινητές χρησιμοποίησαν το παράνομο (δεν διαθέτει άδεια) λιμάνι της Βλύχας, όπως διαβεβαίωσαν οι λιμενικοί που κλήθηκαν να ελέγξουν τη νομιμότητα της μεταφοράς και της προσωρινής αποθήκευσης των αποβλήτων».

Τον τελευταίο χρόνο υπάρχουν διαρκείς και έντονες καταγγελίες πολιτών της Μυκόνου για πλημμελή συγκομιδή των απορριμμάτων και για μη λειτουργία της ανακύκλωσης (με τους μπλε κάδους της ΕΕΑΑ). Καταγγέλλεται ανυπαρξία ξεχωριστής διαλογής των ανακυκλώσιμων, αφού οι μπλε κάδοι στη Μύκονο δέχονται σύμμεικτα απορρίμματα, όπως και οι πράσινοι κάδοι, συλλέγονται από κοινού με αυτούς (στο ίδιο απορριμματοφόρο) και δεν είναι γνωστή καμία άλλη διαδικασία διαλογής - διαχωρισμού των ανακυκλώσιμων. Με την εξαίρεση της συλλογής γυαλιού, που γίνεται μόνο το καλοκαίρι, με κοντέινερς που τοποθετούνται έξω από μεγάλες επιχειρήσεις εστίασης και διασκέδασης του νησιού.

Λίγο πριν από το Πάσχα και μετά από παρατεταμένη "χειμέρια νάρκη", οργανώθηκε αποστολή κοντέινερς από το λιμάνι της Μυκόνου στο λιμάνι της Ελευσίνας και από εκεί στο ΚΔΑΥ Ασπροπύργου. Υποτίθεται πως μεταφέρθηκαν τα ανακυκλώσιμα υλικά που είχαν συγκεντρωθεί κατά τη διάρκεια του χειμώνα. Οι μαρτυρίες, όμως, τόσο από τη Μύκονο όσο και από την Ελευσίνα μιλούν για έντονη δυσοσμία και για εικόνα που προσιδιάζει σε σύμμεικτα απορρίμματα και όχι σε ανακυκλώσιμα υλικά.

Τα κέρδη θα επιστρέψουν στην κοινωνία

Και ενώ κάποιοι στη Μύκονο προσπαθούν με κάθε τρόπο να κρύψουν το πρόβλημα των σκουπιδιών κάτω από το χαλί, οι ενεργοί πολίτες του νησιού πήραν την απόφαση να «καθαρίσουν» τη Μύκονο, κόντρα στην αδιαφορία των αρχών που προτιμά να ασχολείται με τη φιλοξενία «σκουπιδιών» της αμερικανικής τηλεόρασης, παρά με τα βουνά των σκουπιδιών που πνίγουν το νησί. «Οι σχέσεις μας με τον Δήμο Μυκόνου είναι καταρχήν ανύπαρκτες, καθ' ότι θέλαμε πρώτα να διαπιστώσουμε ότι μπορούμε εμείς οι πολίτες, μόνοι μας, να σταθούμε στα πόδια μας. Από την πλευρά του, ο δήμος, ποιεί την νήσσαν σχετικά με την ύπαρξή μας, γαντζωμένος στις παρελθούσες αμαρτωλές σχέσεις του με την ΕΕΑΑ. Δεν θα αργήσει βεβαίως η ώρα που, με την πίεση του κόσμου, θα μας αντιληφθεί, καθ' όσον είμαστε οι μοναδικοί που κάνουμε πράξη την ανακύκλωση στο νησί» υποστηρίζουν τα μέλη του ΜΟΙΚΟΝΟΣ, που υπόσχονται πως τα τυχόν κέρδη από το συνεταιριστικό εγχείρημα θα επιστρέψουν στην τοπική κοινωνία μέσα από την οικονομική ενίσχυση δομών, όπως το ιατρικό κέντρο του νησιού, αλλά και τα σχολεία της Μυκόνου.